Wilno pamięta: w Skwerze Rudnickim z kamieni ułożono Gwiazdę Dawida

Ułożona z kamyków pamięci Gwiazda Dawida w Skwerze Rudnickim przypomina o ogromnej stracie – dzisiaj obchodzimy Dzień Zagłady Żydów na Litwie oraz 75. rocznicę likwidacji wileńskiego getta. Mieszkańcy Wilna oraz członkowie światowej społeczności żydowskiej przynieśli po kamyku ku czci każdej ofiary ludobójstwa.

„Dzisiaj, wspólnie ze społecznością Żydów, jako mer Wilna łożę kamień jako symbol wieczności, ku czci zamordowanych współobywateli. Niech ten kamień będzie znakiem szacunku dla tradycji wybranego przez Boga narodu w Wilnie. Odczuwam ogromne zobowiązanie do pielęgnowania pamięci o dziedzictwie oraz przyszłości narodu żydowskiego w Wilnie.” – oświadczył mer Wilna Remigijus Šimašius.

W uroczystości uczestniczyli przewodnicząca Wspólnoty Żydów Litwy Faina Kukliansky, przewodniczący Wspólnoty Żydów Wilna Simonas Gurevičius, członek komitetu wykonawczego Światowego Kongresu Żydów Moshe Ben Atar.

„Dziękuję samorządowi Wilna oraz Wilnianom za inicjatywę pamięci. Ważne jest, by świadectwo o Holokauście było nie łatwą lekcją do nauki, ale zasadniczym zrozumieniem – to nigdy nie powinno się powtórzyć. Serdecznie dziękuję studentom Oskarasa Koršunovasa. Nieobojętność młodych ludzi wobec cierpień Holokaustu naprawdę wzrusza. Ważne jest, iż ustami młodych ludzi przemówi świadectwo 15 – letniego więźnia getta.“ – powiedziała F. Kukliansky.

Podczas uroczystości studenci drugiego roku aktorstwa Litewskiej Akademii Muzyki i Teatru czytali pamiętniki młodego więźnia i kronikarza wileńskiego getta Icchaka Rudaszewskiego.

Przewodniczący Wspólnoty Żydów Wilna Simonas Gurevičius, przemawiając przed symboliczną Gwiazdą Dawida z kamieni, wyraził nadzieję, że pewnego dnia będzie tu stał przed pomnikiem upamiętniającym ofiary getta.

Członek komitetu wykonawczego Światowego Kongresu Żydów w Izraelu Moshe Ben Atar przypomniał głęboko zakorzenione w pamięci zbiorowej cierpienia Żydów – okropne wydarzenia w Ponarach i getcie wileńskim, a także wspomniał o Wilnie jako Jerozolimie Północy – zachowanym w pamięci Żydów ważnym miejscu nauki, twórczości i pobożności, a także o jednej z najbardziej oświeconych osób – wileńskim Gaonie.

Dzisiaj mija już 75 lat, jak zostało zlikwidowane Duże getto wileńskie, w którym przymusowo osiedlono około 50 000 Żydów. Większość więźniów wileńskiego getta została brutalnie zamordowana w Lesie Ponarskim.

Przed 1941 r. Żydzi stanowili prawie trzecią część mieszkańców Wilna. Wilno stało się centrum kultury żydowskiej w Europie Wschodniej. W ciągu długich stuleci wileńscy Żydzi swymi umysłami tworzyli to miasto, budowali własnymi rękami oraz nadali miastu ducha, który pozwalał mu nosić miano Jerozolimy Północy.

Wydział Marketingu i Komunikacji, vrt@vilnius.lt