Wilcza Łapa (Vilkpėdė) staje się jednym z głównych kierunków rozwoju stolicy

Poznawanie Wilczej Łapy zaczyna się zaraz po wjeździe do Wilna: fabryki, przemysł, „potwór” sieci ciepłowniczych i tylko w północnej części tchnące epoką sowiecką dzielnice mieszkalne. Tak Wilczą Łapę do tej pory postrzegali przechodnie. Jednak urbaniści w tej ogromnej powierzchni 10,8 km kw. widzą wyjątkowy potencjał. Samorząd Miasta Wilna podziela tę opinię, dlatego Wilcza Łapa jest obecnie priorytetowym kierunkiem rozwoju. Zmiany tu już zachodzą.

Porządkowane są ważne połączenia

„Wilcza Łapa to dzielnica położona we wspaniałym miejscu, między rzeką a zielonymi wzgórzami. Przygotowując plan ogólny zatwierdziliśmy jej przekształcenie z dzielnicy przemysłowej w mieszkaniową, handlową, przytulną, ale z zachowaniem przemysłowego dziedzictwa architektonicznego. Rozpoczęliśmy już ulepszanie infrastruktury, aby przybliżyć Wilczą Łapę do centrum, czekają też kolejne zmiany, w tym planowana budowa szkoły na obecnym terytorium firmy „Grinda”, położonym nad Wilią. Zachęcamy przedsiębiorców, aby odpowiednio przejrzeli swoje plany i stworzyli na tym obszarze wysoką jakość, nieustępującą dzielnicy Popławy (Paupys)”, – mówi mer Wilna Remigijus Šimašius.

Mieszkańcy, politycy, planiści i deweloperzy w dawnej fabryce „Vilniaus baldai” dyskutowali ostatnio o zmianach, które zachodzą: porządkowane są ulice, wzdłuż Wilii powstaje ścieżka dla pieszych, porządkowana jest infrastruktura alei Savanorių, w przyszłym roku zostanie oddany do użytku zrekonstruowany most Elektrinės (tzw. Brooklyn). Wilnianie już mogą korzystać w pobliżu z tarasu widokowego na rzekę.

Inicjatywy spółek samorządowych

Bardzo ważną częścią transformacji Wilczej Łapy jest udostępnienie mieszkańcom ogromnych obszarów produkcyjnych i ich przystosowanie do nowych przedsięwzięć.

Trwają przygotowania do przynajmniej częściowego udostępnienia ogromnego terytorium należącego do spółki AB „Vilniaus šilumos tinklai”. Zainstalowana tu zostanie zmienna wystawa rzeźb plenerowych, a istniejące budynki ozdobią graffiti. Już teraz po wileńskiej elektrociepłowni nr 2 odbywają się wycieczki. Rozważa się także pomysł stworzenia kładek dla pieszych nad terenem sieci ciepłowniczych i umożliwienia swobodnego ruchu po nich okolicznym mieszkańcom. Planowane jest również utworzenie połączenia z południowym terytorium spółki AB „Vilniaus šilumos tinklai”, gdzie nie prowadzi się aktywnej działalności. Wśród pomysłów jest przystosowanie zajezdni “Vilniaus šilmos tinklai” do organizowania imprez. W planach jest także budowa w dzielnicy Wilcza Łapa centrum dla osób niepełnosprawnych.

Otwarte dla miasta zostaną również tereny spółek UAB „Grinda”, UAB „Vilniaus apšvietimas” i UAB „Vilniaus vandenys”. Obok spółki „Grinda” powstanie strefa sportowa.

„Planowanie infrastruktury socjalnej musi odbywać się wraz z rozwojem osiedli mieszkaniowych, a nie wtedy, gdy mieszkańcy już się osiedlili i potrzebują szkół i przedszkoli. Wtedy trudniej jest znaleźć wolną przestrzeń pod budynek szkoły”, – powiedział mer miasta o planowanych projektach.

Prywatne inicjatywy

Wilcza Łapa jest atrakcyjna dla inwestorów. Na terenie dawnej radzieckiej fabryki „Velga” w przyszłym roku powinna rozpocząć się budowa nowej dzielnicy „Vingio Akropolis”. Architektom miasta udało się doprowadzić do tego, że porzucono pierwotny projekt budowy ogromnego centrum handlowego. Zamiast niego powstanie nowa dzielnica z wewnętrznymi ulicami, salą koncertową, centrum konferencyjnym, biurowcami i apartamentowcami pod wynajem długoterminowy, halą spożywczą, terenami rekreacyjnymi i parkingami podziemnymi.

„Betono fabrikas” (Fabryka betonu) to projekt odtworzenia całego terytorium dawnego „Vilniaus namų statybos kombinatas” (Wileński zakład budowy domów) i wykorzystania całego jego naturalnego, architektonicznego i infrastrukturalnego potencjału w celu promowania nowej, jakościowej, dobrze funkcjonującej i humanitarnej struktury miejskiej – „Betono kvartalas” (Dzielnica betonu). W przeszłości „Betono fabrikas” działał jako dział produkcji zbrojenia do elementów betonowych.

Uwaga poświęcana pieszym i rowerzystom

Szybko zmieniają się również ulice dzielnicy Wilcza Łapa. Przebudowa alei Savanorių zostanie zakończona jeszcze w tym roku. Część alei w pobliżu ronda na Dobrej Radzie jest humanizowana – po zasadzeniu roślin i przebudowie ulica stanie się bardziej przyjazna dla pieszych i rowerzystów. W centralnej zielonej części ronda w ubiegłym roku z prywatnej inicjatywy zasadzono ponad 200 dębów, lip, brzóz i klonów. Mieszkańcy sugerują utworzenie w tym miejscu wybiegu dla psów. Rekonstruowana jest ulica Gerosios Vilties, ścieżki dla pieszych przy ulicy Vilkpėdės.

Ulica Naugarduko również stała się wygodniejsza dla pieszych. W nadchodzącym roku zostaną wyremontowane ulice Eigulių i Elektrinės, biegnące wzdłuż rzeki. Wzdłuż alei Savanorių powstanie ścieżka rowerowa.

Jeszcze w tym roku nastąpią znaczące zmiany na uliczce V. Pietario. Tu zostanie zrealizowany jeden z pierwszych projektów, w ramach którego poprzez urządzenie lub przebudowę połączeń dla pieszych dąży się do tego, aby mieszkańcy nie musieli dzielić drogi z samochodami, celem jest stworzenie przyjemniejszych podwórek przy blokach, czyli zmiana oblicza sowieckich dzielnic.

Zachęcić mieszkańców do powrotu nad rzekę

Środowisko naturalne Wilczej Łapy jest wyjątkowe i bogate. Okolica otoczona jest wzgórzami i lasami, leży w dolinie rzeki, a długość wybrzeża sięga 10 kilometrów. Jednak po spacerze po Wilczej Łapie nie odnosi się wrażenia, że to bardzo zielony teren. Najpiękniejsze miejsca kryją się za ogrodzeniami przedsiębiorstw przemysłowych.

Dlatego jeszcze w tym roku planuje się zainstalowanie ścieżki dla pieszych Vingis biegnącej wzdłuż Wilii oraz tarasu widokowego. Na brzegu powstanie przystań dla kajaków.

„Chcemy stworzyć więź z rzeką. W tym miejscu nie jest ona właściwie używana i nie jest dostępna dla mieszkańców. Musi też powstać dogodne połączenie między obu brzegami”, – powiedziała Laura Kairienė, doradczyni głównego architekta stolicy. Już wspomniano, że most Elektrinės zostanie naprawiony w nadchodzącym roku. W najbliższych latach planowana jest budowa kolejnego mostu dla pieszych nad Wilią.

Na terenie Wilczej Łapy znajduje się rezerwat krajobrazowy wzgórza erozyjnego Ponary, które ciągnie się przez las ponarski. Dyrekcja Parków Regionalnych Kolonii Wileńskiej i Werek uważa, że w tym miejscu mogłaby powstać edukacyjna ścieżka spacerowa, wijąca się wśród wspaniałej przyrody i obejmująca takie obiekty historyczne, jak: grodziska Paneriai i Gariūnai, odcinek starej drogi Wilno-Kowno, Pomnik Ponarski.

Populacja się podwoi

Projekty domów mieszkalnych oraz budynków użytkowych i administracyjnych będą realizowane kosztem prywatnych deweloperów. Infrastruktura społeczna zostanie stworzona przez Samorząd Miasta Wilna. Niektóre obiekty zostaną wykonane wspólnie z deweloperami.

Ze względu na szybki rozwój dzielnicy zakłada się, że do 2030 r. populacja Wilczej Łapy ulegnie podwojeniu. Obecnie mieszka tu 20 tys. osób. Większość z nich w Górnej Wilczej Łapie (między ulicami Žemaitės i Tūkstantmečio), w południowo-zachodniej części (wokół ulicy Vaduvos) i na osi ulicy Riovonių. W starostwie Wilcza Łapa jest dwa razy więcej miejsc pracy niż mieszkańców.

Dzielnice mieszkaniowe powstaną po zmniejszeniu stref przemysłowych i udostępnieniu części z nich mieszkańcom. W ten sposób ogromne obszary zostaną podzielone na małe kwartały mieszkalne z infrastrukturą społeczną, zielenią publiczną, małymi budynkami biznesowymi i administracyjnymi.

Samorząd Miasta Wilna zaprasza wszystkich, którzy chcą przyczynić się do transformacji Wilczej Łapy – wymiany pomysłów, inicjowania projektów, współpracy z przedstawicielami różnych środowisk. Miasto tworzone jest wspólnie – przy współpracy stron.

Takie spotkanie mogłoby stać się corocznym wydarzeniem, jednoczącym lokalnych twórców, prezentacją dotychczasowych prac i dzieleniem się nowymi pomysłami na przyszłość.

Już wkrótce wszystkie informacje o zmianach w przestrzeniach miejskich będą dostępne na specjalnej stronie internetowej.

Ⓒ Saulius Žiūra Spotkanie w sprawie przekształceń w Wilczej Łapie

Dział Marketingu i Komunikacji, vrt@vilnius.lt