Historyczne wsparcie dla zabytkowych budynków: Wilno dofinansuje renowację elewacji i balkonów

Fot. Saulius Žiūra

Samorząd miasta Wilna wznawia program finansowania przeznaczonego do renowacji elewacji cennych kulturowo budynków. Od teraz właściciele zabytkowych budynków nie tylko na Starym Mieście, ale też w innych dzielnicach będą mogli ubiegać się o częściowe dofinansowanie. Udział dofinansowania wzrasta z 40% do 60% na zewnętrzną część budynków i do 80% na naprawę lub renowację balkonów i innych elementów elewacji w stanie awaryjnym. Wsparcie zostanie również udzielone na renowację lub odtworzenie drewnianej architektury oraz drewnianych okien i drzwi.

“Wilno jest bogate w unikalną architekturę, ale czas odcisnął na niej swoje piętno i wiele zabytkowych budynków naszego miasta jest w stanie nie do pozazdroszczenia. To właśnie widok tych miejsc daje pierwsze wrażenie o stolicy, dlatego oferujemy pomoc samorządu w renowacji jej dziedzictwa kulturowego. Zapraszam mieszkańców stolicy do skorzystania ze wsparcia, zarówno w celu wygodniejszego życia w zabytkowych budynkach, jak i zachowania charakteru miasta” – mówi Valdas Benkunskas, mer miasta Wilna.

Nowa procedura została dziś zatwierdzona przez Radę Miasta Wilna.

Ponad 100 obiektów dziedzictwa kulturowego i budynków lub części budynków na obszarach dziedzictwa kulturowego zostało już odnowionych dzięki wsparciu przyznanemu od 2018 roku. Renowacja balkonów jest wspierana od 2015 r. i od tego czasu odnowiono ponad tysiąc balkonów.

“Do tej pory większość wsparcia dotyczyła budynków na Starym Mieście. Chcemy zachęcić mieszkańców budynków w innych obszarach dziedzictwa kulturowego, w tym tych położonych z dala od centralnej części miasta, do skorzystania z zachęt oferowanych przez samorząd” – apeluje Donata Armakauskaitė, dyrektor Wydziału Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Samorządu Miasta Wilna.

Nowy program w zakresie dziedzictwa kulturowego Wilna łączy w sobie trzy dotychczasowe programy dofinansowania: wsparcie renowacji zewnętrznej budynków na Starym Mieście, wsparcie renowacji zewnętrznej budynków dziedzictwa kulturowego w miejscach dziedzictwa kulturowego (Antakalnis, Naujamiestis, Žvėrynas, Kolonia Rasų, Šnipiškės) oraz wsparcie renowacji balkonów w stanie awaryjnym, a także oferuje bardziej ukierunkowane podejście do zarządzania zabytkową architekturą drewnianą. Jeden z kierunków finansowania jest przeznaczony na renowację autentycznych drewnianych okien i drzwi lub odtworzenie tych, które nie przetrwały, na podstawie materiałów ikonograficznych.

Właściciele obiektów dziedzictwa kulturowego w całym Wilnie będą teraz mogli ubiegać się o wsparcie. Tutaj można sprawdzić, czy dany budynek należy do Rejestru Dziedzictwa Kulturowego.

Wsparcie jest przyznawane nie tylko budynkom wpisanym do Rejestru Dziedzictwa Kulturowego, ale także budynkom znajdującym się w miejscach dziedzictwa kulturowego, takich jak Stare Miasto, Antakalnis, Naujamiestis, Žvėrynas, Kolonia Rasų, Tuputiškės, Skansen, Piromontes.

Armakauskaitė zachęca właścicieli drewnianych budynków do skorzystania ze wsparcia. “W dzielnicach Antakalnis, Žvėrynas, Šnipiškės, Užupis i innych można znaleźć naprawdę wyjątkową drewnianą architekturę. Europa przeżywa obecnie prawdziwy renesans architektury drewnianej, a jakość naszych rzemieślników jest na światowym poziomie. Potwierdza to fakt, że Muzeum Drewnianej Architektury Miejskiej w Wilnie zdobyło kilka nagród za swoją pracę nad budynkiem przy ul. Polocko 52” – powiedziała D. Armakauskaitė. Jej zdaniem zabytkowe drewniane budynki, które zostały przystosowane do życia i zachowały swoją wyjątkowość, wzbogacają miasto i tworzą wyjątkową atmosferę.

Częściowe dofinansowanie jest dostępne dla właścicieli budynków – mieszkańców, firm, a także dla zarządców budynków – wspólnot, administratorów budynków.

Wsparcie może być przeznaczone na renowację całej elewacji i dachu budynku, a także balkonów i innych elementów elewacji budynków wielorodzinnych znajdujących się w stanie awaryjnym oraz na renowację lub odtworzenie autentycznych drewnianych okien i ich ram, okiennic i drzwi oraz ich metalowych elementów w budynkach znajdujących się w miejscowościach dziedzictwa kulturowego.

Samorząd pokryje 60 proc. kosztów renowacji elewacji budynków wpisanych do Rejestru Dziedzictwa Kulturowego i znajdujących się w miejscowościach dziedzictwa kulturowego oraz 80 proc. kosztów renowacji balkonów i innych elementów elewacji w stanie awaryjnym. W przypadku renowacji cennej architektury drewnianej pokryte zostanie 70 proc. kosztów renowacji. W przypadku tych budynków wszystkie prace związane z renowacją są częściowo finansowane, z wyjątkiem dekoracji wnętrz, izolacji, instalacji nowych ścian działowych, instalacji, naprawy lub przebudowy systemów grzewczych, kanalizacyjnych i wodociągowych. W razie potrzeby samorząd dofinansuje również do 70 proc. kosztów projektu, badań i ekspertyz.

Na odnowienie lub renowację drewnianych okien i drzwi przewidziano stałą kwotę wsparcia: 900 euro na odnowienie lub odtworzenie 1 metra kwadratowego okien i ich elementów oraz 8000 euro na odnowienie lub odtworzenie drzwi.

Zaproszenie do składania wniosków w ramach nowego systemu zostanie ogłoszone na początku stycznia przyszłego roku. Umowy podpisane w tym roku również zachowają ważność, a dofinansowanie będzie przyznawane na takich samych warunkach jak dotychczas.

Każdego roku samorząd miasta Wilna przeznacza prawie 1 mln euro na renowację elewacji zabytkowych budynków, ale potrzeby są znacznie większe. Tylko w ubiegłym roku złożono 75 wniosków o częściowe dofinansowanie.

Wsparciem zarządza Wileńska Agencja Zarządzania Starym Miastem.